Góc nhìn Manabox, Kế toán
Kế toán Quản trị Chiến lược vs Kế toán Quản trị Truyền thống
Nếu bạn đang làm việc trong lĩnh vực tài chính – kế toán, hẳn bạn đã từng nghe đến hai khái niệm Kế toán Quản trị Chiến lược (SMA) và Kế toán quản trị truyền thống (TMA). Chúng đều đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quản lý doanh nghiệp, nhưng liệu bạn có biết sự khác biệt cốt lõi giữa hai phương pháp này là gì không?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn để hiểu rõ hơn SMA và TMA không chỉ khác nhau ở phạm vi, mục tiêu mà còn ở cách tiếp cận và tư duy chiến lược trong quản trị.
Nội dung bài viết
Phạm vi thông tin: SMA tập trung vào “bức tranh lớn”
Một trong những điểm khác biệt rõ ràng nhất giữa SMA và TMA chính là phạm vi thông tin mà chúng sử dụng.
- TMA (Kế toán quản trị truyền thống): Chỉ tập trung vào dữ liệu tài chính nội bộ. Nói cách khác, TMA như một “người thủ thư” chỉ xử lý thông tin trong doanh nghiệp: chi phí sản xuất, doanh thu, lợi nhuận và các chỉ số vận hành hàng ngày.
- SMA (Kế toán quản trị chiến lược): Thay vì chỉ dừng lại ở nội bộ, SMA mở rộng góc nhìn, bao quát cả thị trường, đối thủ cạnh tranh, xu hướng ngành, và các yếu tố bên ngoài khác. SMA giống như “mắt đại bàng” giúp doanh nghiệp không chỉ hiểu mình mà còn hiểu cả môi trường kinh doanh.
Nếu ví doanh nghiệp như một con tàu, TMA giúp con tàu vận hành tốt hàng ngày, trong khi SMA đảm bảo con tàu đi đúng hướng, tránh được bão tố và tận dụng cơ hội khi gió thuận.
Mục tiêu: Ngắn hạn vs Dài hạn
Hầu hết các quyết định trong quản trị đều xoay quanh hai yếu tố: hôm nay và tương lai.
- TMA: Là công cụ giúp bạn kiểm soát hiệu quả hoạt động hàng ngày. Với TMA, mục tiêu là đảm bảo doanh nghiệp vận hành trơn tru, kiểm soát chi phí chặt chẽ và đạt được lợi nhuận tối đa trong ngắn hạn.
- SMA: Lại hướng đến tương lai dài hạn. Mục tiêu chính của SMA là hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng lợi thế cạnh tranh, tận dụng cơ hội chiến lược để phát triển bền vững.
Một cách dễ hiểu, nếu TMA giúp bạn làm tốt từng bước nhỏ, thì SMA giúp bạn đảm bảo cả hành trình đạt được mục tiêu lớn.
Trọng tâm phân tích: Con số hay giá trị chiến lược?
- TMA: Tập trung vào các con số tài chính, như chi phí sản xuất, biến phí, và lợi nhuận gộp. Với TMA, mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu cứng, ít quan tâm đến các yếu tố phi tài chính.
- SMA: Đặt trọng tâm vào giá trị chiến lược. Thay vì chỉ tập trung vào con số, SMA xem xét các yếu tố khác như sự hài lòng của khách hàng, uy tín thương hiệu, và khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường.
Hãy hình dung: nếu TMA là công cụ đo lường hiệu quả kinh doanh, thì SMA giống như một chiếc la bàn, giúp bạn định hướng trong bối cảnh đầy cạnh tranh và thay đổi.
Công cụ và phương pháp: Truyền thống vs Hiện đại
Khi nói đến kỹ thuật và công cụ, SMA và TMA cũng khác nhau đáng kể:
- TMA: Sử dụng các phương pháp truyền thống như lập ngân sách, phân tích biến phí, và tính giá thành sản phẩm. Những công cụ này phù hợp với các hoạt động thường nhật và dễ dàng áp dụng trong nhiều ngành nghề.
- SMA: Áp dụng các phương pháp hiện đại hơn như phân tích đối thủ cạnh tranh, quản lý chi phí chiến lược (strategic cost management), và phân tích chuỗi giá trị. SMA không chỉ đo lường hiệu quả mà còn dự đoán và định hướng chiến lược. Các mô hình có thể kể đến:
- Mô hình Kim tự tháp Lynch and Cross
- Mô hình Thẻ điểm cân bằng – Kaplan và Norton
- Tính phí và Quản trị trên cơ sở hoạt động (Activity-Based Management)
Tính kết nối: Độc lập hay gắn kết chiến lược?
- TMA: Hoạt động độc lập và chủ yếu liên quan đến bộ phận kế toán, kế hoạch. Vai trò của TMA thường giới hạn trong việc hỗ trợ kiểm soát chi phí và đảm bảo doanh nghiệp vận hành hiệu quả.
- SMA: Là cầu nối giữa tài chính và chiến lược kinh doanh tổng thể. SMA không chỉ làm việc với các số liệu mà còn phối hợp chặt chẽ với marketing, vận hành, và các bộ phận khác để đạt được mục tiêu dài hạn.
Cùng Manabox tìm hiểu thêm về Quản trị Hiệu suất Chiến lược #APM tại các bài viết tiếp theo.
Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091
Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.
_______________
Manalabo Dep.
Sáng tạo nội dung của Bộ phận Manalabo, Công ty TNHH Manabox Việt Nam