Miễn thuế TNDN Tín chỉ Carbon & Trái phiếu xanh từ năm 2026

Hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050, Chính phủ Việt Nam đã chính thức “xanh hóa” chính sách thuế. Kể từ ngày 01/10/2025, khi Luật Thuế TNDN số 67/2025/QH15 có hiệu lực, các doanh nghiệp tham gia vào thị trường carbon và tài chính xanh sẽ được hưởng những ưu đãi miễn thuế chưa từng có.

1.Danh mục các khoản thu nhập được miễn thuế TNDN

Luật mới đã bổ sung các khoản thu nhập sau đây vào nhóm đối tượng được miễn thuế, nhằm khuyến khích đầu tư vào môi trường:

• Tín chỉ Carbon: Thu nhập từ việc chuyển nhượng tín chỉ carbon lần đầu sau khi phát hành.
• Chứng chỉ giảm phát thải: Thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải lần đầu.
• Trái phiếu xanh: 
  • Thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh.
  • Thu nhập từ việc chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành.

2. Những điểm cần phải lưu ý nói chung

3. Đối với Tín chỉ Carbon:

Tại sao là “miễn thuế từ lần chuyển nhượng đầu tiên”? 

Luật Thuế TNDN 2025 quy định “Miễn thuế cho thu nhập từ lần chuyển nhượng đầu tiên” với mục đích ưu đãi tập trung vào những người thực sự tạo ra giá trị xanh (như doanh nghiệp trồng rừng, lắp điện mặt trời, cải tiến công nghệ giảm phát thải). Thêm vào đó, việc miễn thuế lần đầu giúp ngăn chặn các đơn vị trung gian mua đi bán lại tín chỉ để kiếm lời mà không đóng góp trực tiếp vào việc giảm thải. Từ lần bán thứ hai của một tín chỉ carbon, thu nhập này sẽ bị tính thuế suất 20% như thường. 

Tại sao doanh nghiệp cần quan tâm ngay lúc này?

(i) Tối ưu hóa lợi nhuận từ dự án môi trường

Trước đây, thu nhập từ bán tín chỉ carbon thường bị xếp vào “thu nhập khác” và chịu thuế 20%. Với quy định mới, doanh nghiệp có thể giữ lại trọn vẹn 100% doanh thu từ lần bán đầu tiên để tái đầu tư vào công nghệ giảm phát thải.

(ii) Thu hút vốn đầu tư thông qua Trái phiếu xanh

Việc miễn thuế đối với lãi trái phiếu xanh biến đây trở thành kênh huy động vốn cực kỳ hấp dẫn. Nhà đầu tư (là các doanh nghiệp khác) sẽ ưu tiên mua trái phiếu xanh vì lợi tức thực nhận sẽ cao hơn so với các loại trái phiếu thông thường phải chịu thuế.

(iii) Nâng cao hồ sơ ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị)

Việc tận dụng các ưu đãi thuế này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn là bằng chứng thép cho việc doanh nghiệp đang thực hiện trách nhiệm với môi trường, giúp nâng cao uy tín với các đối tác quốc tế.

4. Đối với Trái phiếu xanh

Trái phiếu xanh là công cụ nợ được phát hành để huy động vốn cho các dự án nằm trong Danh mục phân loại xanh của Chính phủ. Luật mới thiết lập các đặc quyền thuế để gia tăng tính hấp dẫn của loại hình tài sản này.

Ưu đãi đối với Nhà đầu tư:

– Miễn thuế TNDN đối với tiền lãi trái phiếu: Doanh nghiệp nắm giữ trái phiếu xanh sẽ nhận trọn vẹn lãi suất danh nghĩa mà không phải trích nộp 20% thuế TNDN trên thu nhập từ tiền lãi.

– Miễn thuế đối với chuyển nhượng lần đầu: Tương tự tín chỉ carbon, thu nhập từ việc chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành cũng được miễn thuế hoàn toàn.

Đối với đơn vị phát hành, ưu đãi thuế cho nhà đầu tư gián tiếp giúp doanh nghiệp giảm chi phí huy động vốn (Cost of Debt). Nhà đầu tư sẽ chấp nhận mức lãi suất thấp hơn so với trái phiếu thông thường nhờ phần lợi ích chênh lệch từ việc miễn thuế.

5. Hệ thống MRV – Điều kiện để được miễn thuế

Nghị định 320/2025/NĐ-CP yêu cầu bộ hồ sơ chứng minh cực kỳ khắt khe dựa trên hệ thống MRV (Measurement – Reporting – Verification):

(i) Measurement (Đo lường): Dữ liệu phát thải phải được đo bằng thiết bị chuẩn hoặc hệ số phát thải theo quy định của Bộ Tài nguyên & Môi trường.

(ii) Reporting (Báo cáo): Báo cáo kiểm kê khí nhà kính phải được lập theo định kỳ.

(iii) Verification (Thẩm tra): Phải có văn bản xác nhận từ đơn vị thẩm tra độc lập và cơ quan quản lý nhà nước về việc cấp tín chỉ carbon.

Cả tín chỉ Carbon và Trái phiếu xanh đều dùng MRV. Tuy nhiên vai trò của MRV trong trái phiếu xanh khác hoàn toàn với tín chỉ Carbon.

*Lưu ý: Chi phí MRV được tính vào chi phí được trừ khi xác định thuế TNDN

6. Tầm quan trọng của việc tham gia thị trường xanh 

Việc hiểu và vận dụng sớm các ưu đãi thuế đối với tín chỉ carbon và trái phiếu xanh mang lại lợi thế cạnh tranh đa tầng cho doanh nghiệp:

1. Tuân thủ rào cản quốc tế: Đáp ứng các yêu cầu về báo cáo carbon của các thị trường khắt khe như EU (Cơ chế CBAM), tránh các khoản thuế biên giới carbon trong tương lai.
2. Củng cố hồ sơ ESG: Nâng cao xếp hạng tín nhiệm của doanh nghiệp trong mắt các định chế tài chính quốc tế và các nhà đầu tư chiến lược.
3. Dòng tiền ổn định: Biến các hoạt động xử lý môi trường (vốn trước đây chỉ là chi phí) thành nguồn thu nhập bổ sung đáng kể thông qua việc bán tín chỉ carbon sơ cấp.

Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091

Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.

_______________