Thuế nhà thầu với lãi vay và phí bảo lãnh – Foreign Contractor Tax on Loan Interests and Guarantee Fees

Khi doanh nghiệp Việt Nam vay vốn từ tổ chức hoặc công ty mẹ ở nước ngoài, ngoài việc trả gốc và lãi, doanh nghiệp còn có thể phát sinh nghĩa vụ thuế nhà thầu (FCT) đối với khoản lãi vay và phí bảo lãnh khoản vay. Nếu không nắm rõ quy định, doanh nghiệp dễ rơi vào tình trạng kê khai thiếu, bị truy thu và phạt chậm nộp.

Thảo luận topic tại: https://www.facebook.com/groups/congvanketoan/

---

Căn cứ pháp lý

Theo Thông tư 103/2014/TT-BTC và Công văn 2510/TCT-CS

• Lãi vay từ nhà thầu nước ngoài: chịu thuế TNDN với tỷ lệ 5% trên doanh thu tính thuế (không chịu thuế GTGT).

• Phí bảo lãnh khoản vay:
  • Nếu do ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng nước ngoài cung cấp → không chịu thuế GTGT, chỉ chịu CIT 5%.

  • Nếu do các tổ chức khác cung cấp → chịu GTGT 5% và CIT 5%.

Một số trường hợp đặc biệt được miễn FCT nếu quốc gia của nhà thầu có ký hiệp định tránh đánh thuế hai lần (ví dụ: Nhật Bản, theo Công văn 2623/TCT-HTQT và 1755/TCT-HTQT).

Ví dụ minh họa

Công ty A tại Việt Nam ký hợp đồng vay vốn 10.000.000 JPY từ Công ty B tại Nhật Bản, lãi suất 5%/năm trong vòng 5 năm

• Khoản lãi vay phát sinh thuộc đối tượng chịu thuế nhà thầu: CIT 5% trên doanh thu lãi vay, không chịu GTGT.

• Nếu trong hợp đồng còn có phí bảo lãnh do một tổ chức phi tín dụng cung cấp, thì khoản phí này phải chịu thêm 5% GTGT và 5% CIT.

Checklist kiểm soát rủi ro với lãi vay & phí bảo lãnh

Rủi ro	Biện pháp kiểm soát
Không kê khai thuế nhà thầu với lãi vay từ nước ngoài	Luôn tính FCT 5% CIT đối với khoản lãi, trừ khi được miễn theo hiệp định.
Nhầm lẫn về thuế GTGT với phí bảo lãnh	Xác định rõ tổ chức cung cấp: ngân hàng/tổ chức tín dụng (không chịu GTGT) hay tổ chức khác (chịu GTGT 5%).
Không kiểm tra hiệp định tránh đánh thuế hai lần	Tra cứu danh sách hiệp định và công văn hướng dẫn để áp dụng ưu đãi.
Sai tỷ giá khi quy đổi ngoại tệ	Sử dụng tỷ giá mua vào của ngân hàng thương mại nơi DN mở tài khoản thanh toán.
Thiếu hồ sơ hợp đồng vay, chứng từ bảo lãnh	Lưu trữ đầy đủ hợp đồng, phụ lục, chứng từ thanh toán và xác nhận bảo lãnh.

Kết luận

Thuế nhà thầu đối với lãi vay và phí bảo lãnh tuy có tỷ lệ rõ ràng nhưng thường bị bỏ sót trong thực tế. Doanh nghiệp cần tách bạch nghĩa vụ thuế của từng loại phí, rà soát hiệp định tránh đánh thuế hai lần và xây dựng checklist kiểm soát. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro bị truy thu, đồng thời đảm bảo chi phí lãi vay được công nhận hợp lý trong quyết toán thuế TNDN.

Biên soạn: Trần Hà Vy – Tư vấn viên