Khai giá đất thấp có thể bị xử lý hình sự

Khai giá đất thấp có thể bị xử lý hình sự và trích dẫn bản án về vấn đề này. Đây là một trong các hiện tượng xảy ra hiện tại.

Tóm tắt Bản án

• Bị cáo: Nguyễn Thanh T; Tội danh: Trốn thuế theo điểm b khoản 2 Điều 200 BLHS 2015 (sửa đổi 2017)

• Hành vi: Cùng ngày 28/03/2022 bị cáo ký 2 hợp đồng cho cùng 1 thửa đất: hợp đồng công chứng ghi 5 tỷ và hợp đồng sửa đổi, bổ sung ghi 26 tỷ. Bị cáo sử dụng hợp đồng 5 tỷ để kê khai nộp thuế, nhằm giảm tiền thuế phải nộp. Cơ quan thuế xác định phần chênh lệch 21 tỷ là căn cứ tính thuế bị trốn.

• Thiệt hại NSNN được xác định: Thuế TNCN 2% × 21 tỷ = 420 triệu; lệ phí trước bạ 0,5% × 21 tỷ = 105 triệu; tổng 525 triệu. 

  Nhận định của Tòa: Hành vi dùng chứng từ không phản ánh đúng bản chất giao dịch để kê khai sai nghĩa vụ thuế là trốn thuế theo Luật QLT 2019; đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo điểm b khoản 2 Điều 200 BLHS (số tiền trốn thuế từ 300 triệu đến dưới 1 tỷ).

• Hình phạt & nghĩa vụ: Phạt tiền 250 triệu; buộc nộp lại 525 triệu (PIT + lệ phí trước bạ) – đã nộp xong; án phí 200 nghìn

Lưu ý từ các công văn/tài liệu kèm theo

• Yêu cầu phối hợp liên ngành: Bộ Công an chỉ đạo điều tra, xử lý nghiêm hành vi trốn thuế BĐS; Sở Tư pháp hướng dẫn tổ chức công chứng buộc các bên kê khai đúng giá thực tế trên hợp đồng; Cơ quan thuế địa phương chủ động phối hợp Công an, Sở Tư pháp để đấu tranh xử lý, thông điệp: không còn “vùng xám” cho kê khai hai giá. (Công văn 438/BTC-VP)

• Rủi ro pháp lý khi ký hai giá:

  • Nếu chưa đến mức hình sự: ngoài nộp đủ thuế còn bị phạt 1–3 lần số thuế trốn.

  • Nếu đủ mức hình sự (trên 100 triệu đồng tiền thuế trốn): có thể bị truy cứu tội trốn thuế.

  • Giao dịch có thể bị tòa tuyên vô hiệu do giả tạo (Điều 124 BLDS); khi đó bên mua dễ thiệt hại vì chỉ được hoàn trả theo giá ghi trên hợp đồng (giá thấp).

  • Cơ quan thuế khi phát hiện dấu hiệu sẽ chuyển tin báo tội phạm cho cơ quan điều tra theo Quyết định 489/QĐ-TCT.

  • Khai thấp giá mua ban đầu còn làm tăng thuế cho lần bán sau do chênh lệch giá mua – bán quá lớn.

Quản lý thuế TNCN khi chuyển nhượng bất động sản

Checklist lưu ý khi chuyển nhượng BĐS

1. Kê khai đúng giá thực tế trên hợp đồng công chứng và tờ khai thuế; không ký “hai hợp đồng/giá”. (Căn cứ: 438/BTC-VP; án lệ thực tế), nếu có thỏa thuận giảm giá/chiết khấu, thể hiện minh bạch trong hợp đồng thay vì “hai giá”.

2. Chứng minh dòng tiền: ưu tiên thanh toán không dùng tiền mặt/qua ngân hàng để có chứng từ rõ ràng và đối chiếu

3. Lưu giữ đầy đủ hồ sơ: hợp đồng, phụ lục, chứng từ thanh toán, định giá, trao đổi email/tin nhắn.

4. Nhớ rằng kê khai thấp giá có thể dẫn tới: truy thu + phạt (1–3 lần), thậm chí truy cứu hình sự; và rủi ro hợp đồng vô hiệu khi tranh chấp…

Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091

Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.

_______________