Áp dụng IFRS tại Việt Nam – Thể thức báo cáo tài chính quốc tế (Dự thảo)

IFRS không chỉ là chuẩn mực, mà là lợi thế cạnh tranh cho DN FDI do giảm chi phí hợp nhất, tăng khả năng huy động vốn khi sử dụng cùng ngôn ngữ với nhà đầu tư toàn cầu. Bài viết dưới đây tóm tắt Áp dụng IFRS tại Việt Nam – Thể thức báo cáo tài chính, đội ngũ kế toán nên tìm hiểu trở thành đối tác chiến lược thay vì đơn thuần là “bộ phận ghi sổ”.

Tóm tắt 9 ý chính tại thể thức mà kế toán cần hiểu!

• IFRS được áp dụng nguyên mẫu, nhất quán trong ít nhất 1 năm; có thể tự thiết kế mẫu BCTC, hệ thống Tài khoản: Tiếp cận “principles-based” cho phép DN FDI phản ánh mô hình kinh doanh thực tế, nhưng vẫn phải kiểm soát nội bộ, ban hành sổ tay và chịu trách nhiệm công bố đầy đủ. 

• BCTC IFRS là pháp lý, phải công khai & kiểm toán; thông báo Bộ Tài chính/thuế trước khi áp dụng: Tăng minh bạch, tính so sánh và giám sát thị trường; tránh tình trạng “hai phiên bản sự thật”

• Linh hoạt hệ thống tài khoản & chỉ tiêu BCTC (nhưng phải có sổ tay, truy xuất, kiểm soát): Cho phép DN tùy biến phù hợp đặc thù FDI (chuỗi cung ứng, multi-currency…), song vẫn đảm bảo tính nhất quán và kiểm toán được.

• Phân loại ngắn hạn/dài hạn dựa vào quyền tại ngày báo cáo (IAS 1): nợ đến hạn 12 tháng, vi phạm covenant, tái tài trợ sau ngày báo cáo…: Tập trung vào khả năng thanh khoản thực và quyền pháp lý tại ngày lập BCTC, giúp người dùng đánh giá rủi ro dòng tiền chính xác hơn

• Ghi nhận Tài sản/Nợ phải trả phát sinh từ hợp đồng (TK 137/337) và cấu phần tài chính đáng kể (IFRS 15): Phản ánh quyền & nghĩa vụ theo hợp đồng, cũng như chi phí tài chính ngầm khi trả trước/trả chậm. Kết quả là doanh thu/chi phí phân bổ “đúng thời gian – đúng bản chất”

• Doanh thu theo 5 bước IFRS 15; ước tính khoản giảm trừ & khoản phải trả cho khách hàng: Chuyển từ việc ghi nhận trên cơ sở đủ chứng từ sang thực sự hoàn thành nghĩa vụ; yêu cầu dự phòng chiết khấu/hoàn trả để tránh “thổi phồng” doanh thu

• Cập nhật về hỗ trợ của Nhà nước (IAS 20) & thuế tối thiểu toàn cầu (Pillar Two) – yêu cầu thuyết minh: Cho nhà đầu tư thấy ảnh hưởng chính sách lên lợi nhuận, tách bạch hỗ trợ một lần với hiệu quả vận hành; minh bạch tác động thuế tối thiểu toàn cầu tới nghĩa vụ thuế DN FDI

• Tài sản sinh học (IAS 41) & thay đổi lớn với liên doanh/thỏa thuận chung (IFRS 11): Ngành nông nghiệp, thực phẩm, chuỗi cung ứng FDI phản ánh giá trị – rủi ro đúng chuẩn quốc tế; xử lý đúng bản chất “quyền với tài sản/nợ” hay “quyền với tài sản thuần”

  Lộ trình & đối tượng áp dụng: Nhóm DN có yếu tố nước ngoài, DN lớn/niêm yết, hoặc có nhu cầu vốn quốc tế sẽ hưởng lợi sớm nhất từ IFRS; dự thảo mới ghi nhận mốc hiệu lực dự kiến 01/01/2027 và nêu rõ phạm vi – đối tượng áp dụng. 

Doanh nghiệp nào phải áp dụng IFRS tại Việt Nam?

Vì sao kế toán FDI nên học IFRS?

• BCTC IFRS được thừa nhận pháp lý: Dự thảo hướng dẫn nêu rõ khi doanh nghiệp lựa chọn IFRS thì BCTC theo IFRS là báo cáo pháp lý, dùng để nộp cơ quan chức năng và công bố—không cần lập thêm BCTC theo VAS. Điều này giúp FDI đồng bộ với tập đoàn mẹ, giảm “hai sổ” và chi phí hợp nhất.

• Mốc hiệu lực gần: Bản tóm tắt nêu thời điểm 01/01/2026; dự thảo mới (tr.4 – Điều 6. Tổ chức thực hiện) đang đề xuất 01/01/2027

• Chuẩn mực – nguyên tắc toàn cầu: IFRS ưu tiên bản chất hơn hình thức (substance over form), giúp nhà đầu tư đọc – hiểu – so sánh BCTC Việt Nam với thế giới; đây là “ngôn ngữ báo cáo” chung cho M&A, vay vốn quốc tế, và lộ trình niêm yết

Khóa học về IFRS – Chuẩn mực kế toán quốc tế và chuyển đổi

Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091

Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.

_______________