Trong khuôn khổ chuẩn mực IAS 1 – Trình bày báo cáo tài chính, thuật ngữ “material” (trọng yếu) giữ vai trò quan trọng trong việc xác định thông tin nào cần được trình bày để báo cáo tài chính cung cấp thông tin phù hợp (relevant) cho người sử dụng. Một thông tin trọng yếu là thông tin mà nếu bị thiếu, bị trình bày sai hoặc bị làm lu mờ, có thể ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính.
Nội dung bài viết
Định nghĩa “Trọng yếu” theo IAS 1
Một thông tin được coi là trọng yếu nếu việc bỏ sót, trình bày sai lệch hoặc làm lu mờ (obscure) thông tin đó có thể hợp lý dẫn đến việc ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính.
Trọng yếu phụ thuộc vào bản chất (nature) hoặc mức độ (magnitude) của thông tin — hoặc cả hai — trong bối cảnh của toàn bộ báo cáo tài chính.
Thông tin có thể được xem là trọng yếu dù giá trị không lớn nếu nó liên quan đến các vấn đề nhạy cảm hoặc có ảnh hưởng đến sự tin cậy của báo cáo tài chính. Ví dụ:
-
Một giao dịch với bên liên quan chỉ trị giá vài triệu đồng nhưng nếu không được trình bày đầy đủ sẽ gây hiểu lầm về tính độc lập trong hoạt động kinh doanh.
-
Một vi phạm pháp lý nhỏ nhưng liên quan đến đạo đức kinh doanh hoặc trách nhiệm pháp lý, dù số tiền nhỏ, vẫn có thể ảnh hưởng đến quyết định đầu tư hoặc đánh giá rủi ro doanh nghiệp.
Khi nào thông tin bị “obscured” – làm lu mờ?
Theo IAS 1, thông tin trọng yếu bị làm lu mờ khi người sử dụng khó tiếp cận, hiểu sai, hoặc không nhận ra được giá trị của thông tin đó. Một số ví dụ cụ thể:
-
Ngôn ngữ mơ hồ, kỹ thuật khiến thông tin quan trọng trở nên khó hiểu: Ví dụ, trình bày về rủi ro thanh khoản bằng các thuật ngữ quá học thuật mà không có giải thích hoặc minh họa.
-
Thông tin bị phân tán: Một khoản phạt hành chính quan trọng nhưng được chia nhỏ và trình bày ở ba phần khác nhau trong thuyết minh – người đọc không thể tổng hợp được toàn bộ bức tranh.
-
Gộp thông tin không tương đồng: Trình bày chung “chi phí hoạt động khác” gồm cả tổn thất bất thường và chi phí đào tạo nhân viên, khiến người dùng không nhận ra mức độ nghiêm trọng của các tổn thất.
Vì sao “Material” là nguyên tắc quan trọng?
Khái niệm material đóng vai trò trung tâm trong việc đảm bảo tính phù hợp (relevance) của thông tin tài chính — một trong hai đặc điểm chất lượng cơ bản theo Khung Khái niệm cho Báo cáo Tài chính. Cụ thể:
-
Thông tin phù hợp là thông tin có giá trị dự đoán hoặc xác nhận (predictive or confirmatory value) đối với người sử dụng.
-
Việc xác định đúng trọng yếu giúp loại bỏ các chi tiết không cần thiết, đồng thời nhấn mạnh những thông tin ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư, chủ nợ, hoặc bên liên quan khác.
-
Trình bày thông tin trọng yếu đúng cách cũng giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý, tăng cường tính minh bạch và nâng cao uy tín trong mắt thị trường.
Material không chỉ là một yêu cầu thông tin kế toán – đó là nền tảng đảm bảo rằng báo cáo tài chính thực sự hữu ích, có liên quan và phục vụ tốt nhất cho việc ra quyết định kinh tế.
Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091
Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.
Công ty TNHH Manabox Việt Nam
Phòng 701, tầng 7, tòa nhà 3D center, số 3 Duy Tân, Phường Dịch Vọng Hậu, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội, Việt Nam Facebook: https://www.facebook.com/ManaboxVietnam
Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/congvanketoan
Youtube: https://www.youtube.com/@congtytnhhmanaboxvietnam6227
Tiktok: https://www.tiktok.com/@manabox.ketoanthue
Zalo: https://zalo.me/g/rittvj348