Tất cả chi phí phải thanh toán không dùng tiền mặt?

Dưới đây là phân tích “Tất cả chi phí có bắt buộc phải thanh toán không dùng tiền mặt không?” theo một số quan điểm hiện nay. 

Quan điểm 1: Cục thuế TP Hà Nội

Thuế TP. Hà Nội trả lời trên Cổng TTĐT Bộ Tài chính, nghĩa là tới 30/9/2025 vẫn áp dụng TT96 cho điều kiện chi phí TNDN; sau đó chuyển sang Luật mới (sẽ còn văn bản hướng dẫn chi tiết).

• Hiện hành, chi phí được trừ TNDN thực hiện theo Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC.

• Từ 01/10/2025, việc xác định chi phí được trừ/không được trừ sẽ theo Điều 9 Luật số 67/2025/QH15 (Luật TNDN 2025).
  
  

• Ví dụ, với trường hợp hóa đơn của 1 nhà cung cấp trong cùng ngày

  • Trước 1/7/2025: nếu mua nhiều lần trong cùng 1 ngày từ một nhà cung cấp, tổng từ 20 triệu trở lên thì chỉ được khấu trừ VAT khi có chứng từ thanh toán qua ngân hàng (không dùng tiền mặt). Quy định này nằm ngay trong Thông tư 26/2015/TT-BTC (sửa Điều 15 TT219)

  • Từ 01/7/2025 (Luật VAT 2024 + Nghị định 181/2025/NĐ-CP): ngưỡng giảm còn 5 triệu; và vẫn áp dụng nguyên tắc cộng theo ngày khi mua nhiều lần cùng một nhà cung cấp — muốn khấu trừ VAT phải không dùng tiền mặt

• Chi phí được trừ TNDN – theo TT96 tới 30/9/2025

  • Khoản chi có hóa đơn từng lần từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã gồm VAT) khi thanh toán phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt; nếu chưa đến hạn thanh toán thì vẫn tạm tính chi phí, nhưng khi thanh toán bằng tiền mặt thì phải điều chỉnh giảm chi phí phần không đáp ứng điều kiện này

  • Ngoài ra, thuế VAT đầu vào không khấu trừ được được tính vào chi phí TNDN (hoặc vào nguyên giá TSCĐ), trừ trường hợp hóa đơn từng lần từ ngưỡng quy định mà không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt (trước đây là 20 triệu; từ 1/7/2025 điều khoản này trong Nghị định VAT đã cập nhật ngưỡng 5 triệu 

Quan điểm 2: Phải áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt sau 1/7/2025

• Luật thuế TNDN hợp nhất số Số: 01/VBHN-VPQH quy định Điều 9. Các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế

1. Trừ các khoản chi quy định tại khoản 2 Điều này, doanh nghiệp được trừ mọi khoản chi khi xác định thu nhập chịu thuế nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

a) Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; khoản chi cho hoạt động giáo dục nghề nghiệp; khoản chi thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật;

b) Khoản chi có đủ hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật. Đối với hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ hai mươi triệu đồng trở lên phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, trừ các trường hợp không bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định của pháp luật.

• Tại thông tư 96/2015/TT-BTC hướng dẫn đoạn này

c) Khoản chi nếu có hoá đơn mua hàng hoá, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã bao gồm thuế GTGT) khi thanh toán phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thực hiện theo quy định của các văn bản pháp luật về thuế giá trị gia tăng.

• Tuy nhiên Luật thuế GTGT 48/2024/QH15 xác định 2. Điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào được quy định như sau:

b) Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ;

• Tại Nghị định 181/2025/NĐ-CP thì xác định cụ thể, Điều 26. Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt

Cơ sở kinh doanh phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào (bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu) từ 05 triệu đồng trở lên đã bao gồm thuế giá trị gia tăng. 

• Nghị định 181/2025/NĐ-CP quy định: thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì được tính vào chi phí tính thuế TNDN, *rừ số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào “từng lần” có giá trị **từ 05 triệu trở lên mà không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt

  • Tức là: nếu một hóa đơn ≥5 triệu mà trả tiền mặt, phần VAT trên hóa đơn đó không được khấu trừ và cũng không được đưa vào chi phí TNDN.

  • “Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt” sau 1/7/2025 thực hiện theo Nghị định 52/2024/NĐ-CP (chuyển khoản, thẻ…; nộp tiền mặt vào tài khoản bên bán không được tính)

(Luật TNDN 2025 – Luật số 67/2025/QH15 – đã được thông qua, hiệu lực 01/10/2025; nội dung chi tiết về “chi phí được trừ” sẽ ở Điều 9 của Luật này và/hoặc văn bản hướng dẫn. Tới khi đó mới thay thế cơ chế tại TT96)

Theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cùng 1 vấn đề nếu quy định khác nhau thì áp dụng theo văn bản cấp cao hơn.

Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091

Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.

_______________