Khác biệt giữa doanh thu thuế và doanh thu kế toán (The difference between tax revenue and accounting revenue) có thể phát sinh do sự khác biệt giữa các chuẩn mực kế toán và quy định thuế. Dưới đây là một số điểm chính khi áp dụng ghi nhận doanh thu theo chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS 15)
Nội dung bài viết
- 1 Ghi nhận doanh thu theo nghĩa vụ
- 2 Thời điểm ghi nhận doanh thu
- 3 Về doanh thu của đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng
- 4 Hạch toán doanh thu bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ giữa các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp
- 5 Hạch toán khoản được phạt và bị phạt vi phạm hợp đồng
- 6 Về kế toán đối với hàng biếu, tặng
- 7 Kế toán đối với hàng khuyến mại, quảng cáo
Ghi nhận doanh thu theo nghĩa vụ
Việc ghi nhận doanh thu đặc biệt là doanh thu cung cấp dịch vụ theo cơ chế tài chính và chính sách thuế thường căn cứ vào hóa đơn phát hành cho khách hàng mà không căn cứ vào nghĩa vụ doanh nghiệp phải thực hiện cho khách hàng. Ví dụ như đối với dịch vụ viễn thông, truyền hình kỹ thuật số bán thẻ trả trước, mặc dù đã thu được tiền của khách hàng, hóa đơn đã phát hành nhưng doanh nghiệp chưa hoàn thành nghĩa vụ cung cấp dịch vụ thì theo VAS và chế độ kế toán doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ chưa được ghi nhận doanh thu kế toán nhưng theo quy định của pháp luật về thuế thì doanh nghiệp được ghi nhận doanh thu để tính thuế.
Thời điểm ghi nhận doanh thu
VAS và chế độ kế toán quy định doanh thu cung cấp dịch vụ chỉ được ghi nhận khi doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ cung cấp dịch vụ cho khách hàng mà không phụ thuộc vào việc thu tiền hay đã phát hành hóa đơn hay chưa. Tuy nhiên, chính sách thuế quy định thời điểm ghi nhận doanh thu tính thuế đối với giao dịch cung cấp dịch vụ là thời điểm đến trước của 1 trong 2 thời điểm là phát hành hóa đơn cung cấp dịch vụ cho khách hàng hoặc hoàn thành việc cung ứng dịch vụ cho khách hàng.
Về doanh thu của đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng
VAS và chế độ kế toán quy định doanh thu dịch vụ đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng chỉ là số hoa hồng được hưởng từ hoạt động bán hàng đại lý mà bên giao đại lý chi trả, toàn bộ hàng tồn kho nhận bán hộ đại lý không phải là hàng tồn kho của doanh nghiệp và số tiền thu được từ bán sản phẩm cho khách hàng không phải là doanh thu của doanh nghiệp vì đại lý phải trả lại số tiền này cho bên giao đại lý. Doanh thu chỉ được ghi nhận theo số hoa hồng được hưởng từ hoạt động bán hàng đại lý. Tuy nhiên, chính sách thuế quy định, doanh thu của đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng là số tiền trên hóa đơn phát hành cho khách hàng (theo số tiền thu của khách hàng), giá trị hàng nhận về để làm đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng phản ánh như hàng tồn kho của doanh nghiệp.
Mặc dù cả 2 cách hạch toán theo chính sách thuế và chế độ kế toán đều không làm thay đổi kết quả kinh doanh của doanh nghiệp nhưng các chỉ tiêu cụ thể trên BCTC lại có sự khác nhau.
Hạch toán doanh thu bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ giữa các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp
Chế độ kế toán doanh nghiệp quy định việc ghi nhận doanh thu hay không ghi nhận doanh thu giữa các khâu trong nội bộ phụ thuộc vào đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của doanh nghiệp, không phụ thuộc vào việc phát hành hóa đơn hay không phát hành hóa đơn giữa các đơn vị trong nội bộ. Tuy nhiên, chính sách thuế quy định khi bán hàng giữa các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp, nếu phát hành hóa đơn thì ghi nhận doanh thu giữa các khâu, đơn vị trong nội bộ còn nếu sử dụng phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ thì không phải ghi nhận doanh thu giữa các khâu trong nội bộ.
Hạch toán khoản được phạt và bị phạt vi phạm hợp đồng
Chính sách thuế quy định khoản được phạt vi phạm hợp đồng sau khi trừ phần bị phạt được hạch toán vào thu nhập khác của doanh nghiệp còn khoản bị phạt vi phạm hợp đồng phải bù trừ với các khoản được phạt nếu còn sẽ hạch toán vào chi phí khác của doanh nghiệp. Chế độ kế toán quy định khoản bị phạt phản ánh vào chi phí khác còn khoản được phạt nếu liên quan đến mua hàng hóa, TSCĐ thì được trừ vào giá trị tài sản mua về còn nếu liên quan đến bán hàng hóa thì được phản ánh vào thu nhập khác.
Về kế toán đối với hàng biếu, tặng
Chính sách thuế quy định hàng biếu tặng vẫn phát hành hóa đơn và kê khai tính thuế GTGT. Tuy nhiên, chế độ kế toán quy định đối với hàng biếu tặng không ghi nhận doanh thu và giá vốn hàng bán mà hạch toán vào chi phí của doanh nghiệp vì thực chất doanh nghiệp không thu được lợi ích kinh tế nào từ giao dịch biếu, tặng hàng hóa nên không thỏa mãn điều kiện ghi nhận doanh thu theo quy định của chuẩn mực kế toán.
Kế toán đối với hàng khuyến mại, quảng cáo
Chính sách thuế quy định đối với doanh nghiệp đem hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo thì được hạch toán vào chi phí của doanh nghiệp. Chế độ kế toán quy định việc hạch toán phụ thuộc vào bản chất của giao dịch. Nếu khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo bất kỳ điều kiện mua hàng nào với khách hàng thì được hạch toán vào chi phí nhưng nếu khuyến mại có kèm theo điều kiện khách hàng phải mua hàng thì bản chất là giảm giá hàng bán.
Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091
Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.
_______________
Việt Anh gia nhập Manabox từ năm 2017 và hiện đang làm Giám đốc vận hành tại Manabox Việt Nam. Với mong muốn chia sẻ kiến thức của bản thân, Việt Anh sẽ cung cấp những bài viết chất lượng nhất đến độc giả.