TÌM HIỂU CÁC BÊN LIÊN QUAN A312

Nhận xét và các khó khăn gặp phải

Tham chiếu giấy làm việc

1.   Chuẩn bị

a)   Soát xét danh sách BQT, nhân sự quản lý, nhân viên chủ chốt, các thành viên gia đình, các chuyên gia tư vấn, công ty mẹ và danh sách các công ty con trong tập đoàn, danh mục đầu tư của các bên liên quan để xác định các bên liên quan mới hoặc xác nhận lại danh sách các bên liên quan hiện có (bao gồm cả mối quan hệ, tỷ lệ quyền kiểm soát,…).

b)   Thu thập và lập danh sách giao dịch với các bên liên quan và chỉ ra liệu các giao dịch đó có nằm trong hoạt động kinh doanh thông thường của đơn vị không. Có thể lập bảng liệt kê tóm tắt thông tin về các giao dịch đó thành bảng phía dưới.

c)   Xem xét lịch sử về việc các bên liên quan hoặc giao dịch với các bên liên quan chưa được công bố.

d)   Phỏng vấn BGĐ về các KSNB hoặc thủ tục để đảm bảo các bên liên quan được xác định, được phê duyệt (đặc biệt là khi giao dịch nằm ngoài hoạt động kinh doanh thông thường) và được ghi nhận phù hợp với khuôn khổ lập và trình bày BCTC được áp dụng. Đánh giá về mặt thiết kế và thực hiện của các KSNB đã được xác định.

2.   Rủi ro về các giao dịch chưa được BGĐ đơn vị xác định hoặc thông báo trước đó

a)   Xác định các loại giao dịch với bên liên quan có thể xảy ra ở đâu và nhằm mục đích gì. Cân nhắc về sự tồn tại của các giao dịch được thiết kế để cải thiện tính thanh khoản, mức lợi nhuận, giảm mức nợ phải trả so với vốn chủ sở hữu, tránh thuế TNDN hoặc cá nhân, tránh vi phạm khế ước ngân hàng, đẩy chi phí/doanh thu sang kỳ sau hoặc nhằm thao túng BCTC theo cách khác hoặc biển thủ tài sản.

b)   Phỏng vấn BGĐ, nhân viên chủ chốt và KTV của các đơn vị thành viên về sự tồn tại của:

–         Bên liên quan chưa được xác định và mô tả chi tiết về các bên đó;

–         Các thỏa thuận và bảo lãnh vay chưa được phản ánh trong BCTC;

–         Các khoản thanh toán bí mật, những điều khoản có lợi hơn hoặc các giao dịch bên ngoài chưa được công bố.

c)   Soát xét Biên bản họp của BQT và các bên khác có liên quan

3.   Đánh giá rủi ro

Đánh giá rủi ro có sai sót trọng yếu từ giao dịch với các bên liên quan (cao, trung bình, thấp):….

Ghi lại các rủi ro đã xác định vào giấy làm việc A800 và thiết kế, thực hiện biện pháp xử lý kiểm toán tại H140

a.      Có số lượng lớn các giao dịch thường xuyên với các bên liên quan không?

b.      Đơn vị là một thành viên của một tập đoàn mà không lập trong BCTC của tập đoàn không?

c.      Có khoản thanh toán nào cho BGĐ/cổ đông ngoài thù lao hay cổ tức không?

d.      Có số tiền phải trả hoặc phải thu của các Thành viên BGĐ tại thời điểm nào trong năm không?

e.      Có dấu hiệu nào cho thấy có rủi ro ở cấp độ cơ sở dẫn liệu của các nhóm giao dịch, số dư TK và thông tin thuyết minh không?

f.       Có giao dịch với bên liên quan quan trọng nào ngoài hoạt động kinh doanh thông thường của đơn vị không?

g.      Có bất kỳ các bên liên quan nào không ở cấp độ quản lý/BGĐ (ví dụ, có người thân làm trong đơn vị nhưng không ở cấp quản lý) của đơn vị không?

h.      Có bên liên quan nào có vị thế để khống chế các kiểm soát hiện có không?

i.       Có lịch sử về các bên liên quan hoặc các giao dịch bên liên quan không được công bố không?

j.       Các bên liên quan có thể có ảnh hưởng chi phối đối với đơn vị được kiểm toán hoặc có dấu hiệu nào cho thấy bên liên quan đã thực hiện ảnh hưởng chi phối đối với đơn vị được kiểm toán không?

k.      Các hợp đồng thông thường có chỉ được mời thầu là các bên liên quan không?

l.       Các thành viên gia đình có được thuê để nắm giữ các vị trí không thực sự cần năng lực không?

m.    Các giao dịch với bên liên quan có được sử dụng để xử lý các vấn đề quan trọng như thiếu vốn cho hoạt động kinh doanh, vấn đề lãi/lỗ hoạt động, khả năng chiếm dụng tài sản không?

Các xem xét liên quan đến gian lận

n.      Có giao dịch với các bên liên quan quan trọng ngoài hoạt động kinh doanh thông thường hoặc với các đơn vị không được kiểm toán hoặc được kiểm toán bởi một DNKiT khác không?

STT

Tên

Mối quan hệ

Khoảng giá trị giao dịch

Lý do của giao dịch, các điều khoản và cơ sở đánh giá

Tham chiếu giấy làm việc