Tóm tắt tổng quan về thuế Carbon CBAM

Bài viết này nói về Tóm tắt tổng quan về thuế Carbon CBAM và Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu (EU) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10 và tác động của nó đối với ngành sản xuất sắt thép, một ngành phát thải nhiều carbon nhất.

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) là gì?

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) là chính sách do Liên minh châu Âu khởi xướng nhằm quản lý lượng khí thải nhà kính có trong một số hàng hóa khi nhập khẩu vào EU, nhằm ngăn chặn nguy cơ rò rỉ carbon. CBAM được thiết kế để cân bằng chi phí carbon giữa sản phẩm trong nước và nhập khẩu. Các nhà nhập khẩu hàng hóa mục tiêu sẽ được yêu cầu mua chứng chỉ CBAM tương ứng với lượng khí thải có trong sản phẩm của họ, áp dụng thuế carbon đối với hàng nhập khẩu một cách hiệu quả. Điều này nhằm đảm bảo rằng hàng nhập khẩu phải chịu chi phí pháp lý tương tự đối với các nhà sản xuất châu Âu, những người phải tuân theo Hệ thống Thương mại Khí thải của EU (EU ETS). 

Các giai đoạn

CBAM được triển khai thành  giai đoạn:

• Giai đoạn chuyển tiếp vào ngày 1 tháng 10 năm 2023, với kỳ báo cáo đầu tiên dành cho các nhà nhập khẩu kết thúc vào ngày 31 tháng 1 năm 2024. Cơ chế này ban đầu áp dụng cho hàng hóa sử dụng nhiều carbon có nguy cơ rò rỉ carbon đáng kể: xi măng, sắt thép, nhôm, phân bón, điện và hydro.Trong giai đoạn chuyển tiếp, các nhà nhập khẩu sẽ báo cáo lượng phát thải khí nhà kính trong hàng nhập khẩu của họ mà không phải thanh toán tài chính.
• Hệ thống vĩnh viễn sẽ bắt đầu vào ngày 1 tháng 1 năm 2026, trong đó các nhà nhập khẩu sẽ khai báo số lượng hàng hóa nhập khẩu và lượng khí nhà kính phát sinh hàng năm, từ bỏ số lượng chứng chỉ CBAM tương ứng.

Ảnh hưởng tới Việt Nam

Thuế Carbon CBAM là một thách thức ngắn hạn và trung hạn cho ngành sắt thép Việt Nam, nhưng dài hạn nó có thể giúp nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển bền vững trong bối cảnh chuyển đổi sang nền kinh tế xanh.

Ngành sắt thép của Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ cơ chế này, với các sản phẩm từ sắt thép chiếm 96% giá trị của bốn mặt hàng xuất khẩu bị ảnh hưởng. CBAM có thể đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu thép Việt Nam, đặc biệt là về khả năng cạnh tranh về giá trị sản phẩm.

Tuy nhiên, nó cũng là động lực thúc đẩy ngành thép Việt Nam hướng tới sản xuất xanh và giảm lượng khí thải carbon. Các công ty đã đưa ra kế hoạch giảm phát thải carbon và sử dụng kỹ thuật tiên tiến như sản xuất thép bằng Hydro (H2). Việt Nam cũng đang xây dựng lộ trình trung hoà carbon trong ngành thép và phát triển thị trường tín chỉ carbon, nhằm đảm bảo mục tiêu “Net Zero” vào năm 2050.

Để duy trì tính cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu của thị trường EU, Việt Nam cần tăng cường nỗ lực giảm khí thải, có sự tham gia của các doanh nghiệp, người dân và cơ quan quản lý. Các nhà hoạch định chính sách ở Việt Nam cần đưa ra các quy định và hướng dẫn chi tiết để doanh nghiệp tuân thủ CBAM và xây dựng cơ chế định giá carbon trong nước và thị trường tín dụng carbon. Các doanh nghiệp cũng được khuyến khích đầu tư vào công nghệ xanh để đáp ứng các tiêu chuẩn cao về môi trường tại các thị trường như EU.

Lộ trình

EU đặt mục tiêu đảm bảo rằng CBAM tương thích với các nghĩa vụ của Tổ chức Thương mại Thế giới (WHO) và không phân biệt đối xử với bất kỳ quốc gia nào. Ngoài ra, cơ chế này nhằm khuyến khích việc định giá carbon ở các quốc gia ngoài EU, có khả năng giảm lượng khí thải trên toàn cầu và khuyến khích các quốc gia thiết lập các cơ chế tương tự.

Về lâu dài, phạm vi của thuế Carbon CBAM có thể được mở rộng để bao gồm phát thải gián tiếp cũng như các lĩnh vực và sản phẩm khác có mức sử dụng carbon cao. Xu hướng này phản ánh sự thay đổi toàn cầu hướng tới sự bền vững về môi trường, ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp nằm ngoài phạm vi CBAM hiện tại.

Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091

---

Công ty TNHH Manabox Việt Nam

Phòng 701, tầng 7, tòa nhà 3D center, số 3 Duy Tân, Phường Dịch Vọng Hậu, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội, Việt Nam Facebook: https://www.facebook.com/ManaboxVietnam

Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/congvanketoan

Youtube: https://www.youtube.com/@congtytnhhmanaboxvietnam6227

Tiktok: https://www.tiktok.com/@manabox.ketoanthue

Zalo: https://zalo.me/g/rittvj348