Doanh thu chỉ số tiền thu được từ bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, không tính đến chi phí để sản xuất hoặc cung cấp các hàng hóa và dịch vụ đó. Trong khi đó, lợi nhuận là kết quả sau khi đã trừ đi tất cả các chi phí liên quan, phản ánh mức độ hiệu quả và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Do không hiểu hai khái niệm này, nhiều chủ doanh nghiệp sai lầm nghiêm trọng khi đánh giá tình hình kinh doanh.
Nội dung bài viết
Khái niệm
-
Doanh thu: Là tổng số tiền thu được từ hoạt động kinh doanh, bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ trong một khoảng thời gian nhất định. Doanh thu thường được ghi nhận trước khi trừ đi các chi phí.
-
Lợi nhuận: Là số tiền còn lại sau khi đã trừ tất cả các chi phí từ doanh thu. Có hai loại lợi nhuận chính:
- Lợi nhuận gộp: Doanh thu trừ đi giá vốn hàng bán, tức là chi phí để mua được lượng hàng đã bán ra
- Lợi nhuận ròng: Lợi nhuận gộp trừ đi tất cả các chi phí khác (chi phí hoạt động, chi phí tài chính, thuế,…).
Cách nhận biết
-
Doanh thu:
- Nhận biết qua số tiền bán hàng hoặc dịch vụ.
- Ghi nhận trên báo cáo kết quả kinh doanh dưới mục “Doanh thu”.
-
Lợi nhuận:
- Nhận biết qua số tiền còn lại sau khi đã trừ tất cả các chi phí từ doanh thu.
- Ghi nhận trên báo cáo kết quả kinh doanh dưới mục “Lợi nhuận gộp” và “Lợi nhuận ròng”.
Ví dụ có số liệu
Giả sử công ty ABC trong tháng 6 có các hoạt động kinh doanh như sau:
- Doanh thu từ bán hàng: 1,000,000,000 VND
- Giá vốn hàng bán: 600,000,000 VND
- Chi phí hoạt động (bao gồm lương, thuê văn phòng, quảng cáo,…): 200,000,000 VND
- Chi phí tài chính (lãi vay): 50,000,000 VND
- Thuế thu nhập doanh nghiệp: 30,000,000 VND
Cách tính:
-
Lợi nhuận gộp: 1,000,000,000−600,000,000 = 400,000,000 VND
-
Lợi nhuận ròng: 400,000,000 – 200,000,000 – 50,000,000 – 30,000,000 = 120,000,000
Báo cáo kết quả kinh doanh
Mục | Số tiền (VND) |
---|---|
Doanh thu | 1,000,000,000 |
Giá vốn hàng bán | 600,000,000 |
Lợi nhuận gộp | 400,000,000 |
Chi phí hoạt động | 200,000,000 |
Chi phí tài chính | 50,000,000 |
Thuế thu nhập doanh nghiệp | 30,000,000 |
Lợi nhuận ròng | 120,000,000 |
Qua ví dụ trên, ta thấy rõ sự khác biệt giữa doanh thu và lợi nhuận, cũng như cách nhận biết và tính toán các chỉ số tài chính quan trọng này.
Vì sao cần phân biệt giữa doanh thu và lợi nhuận
Phân biệt giữa doanh thu và lợi nhuận là rất quan trọng trong quản lý kinh doanh và phân tích tài chính vì nhiều lý do:
-
Hiểu rõ nguồn thu và chi phí: Doanh thu chỉ số tiền thu được từ bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, không tính đến chi phí để sản xuất hoặc cung cấp các hàng hóa và dịch vụ đó. Trong khi đó, lợi nhuận là kết quả sau khi đã trừ đi tất cả các chi phí liên quan, phản ánh mức độ hiệu quả và khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
-
Đánh giá hiệu quả kinh doanh: Doanh thu cao không nhất thiết có nghĩa là doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả nếu chi phí để đạt được doanh thu đó quá lớn. Lợi nhuận mới thực sự cho thấy doanh nghiệp có đang kiếm được tiền hay không sau khi đã trang trải tất cả chi phí.
-
Quyết định chiến lược: Phân biệt giữa doanh thu và lợi nhuận giúp doanh nghiệp xác định được những sản phẩm hoặc dịch vụ nào là lãi nhất, từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn về việc tập trung nguồn lực, cắt giảm chi phí, hoặc dừng sản xuất các sản phẩm không hiệu quả.
-
Định giá và đầu tư: Các nhà đầu tư và chủ sở hữu thường quan tâm đến lợi nhuận của doanh nghiệp để đánh giá tiềm năng sinh lời và định giá công ty. Doanh thu cao nhưng lợi nhuận thấp có thể là dấu hiệu của một mô hình kinh doanh không bền vững.
-
Tuân thủ và báo cáo: Trong báo cáo tài chính, doanh thu và lợi nhuận phải được ghi nhận và báo cáo một cách rõ ràng và chính xác để tuân thủ các quy định của pháp luật và tiêu chuẩn kế toán. Điều này giúp các bên liên quan (như cơ quan thuế, nhà đầu tư, ngân hàng) có cái nhìn đầy đủ và chính xác về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Do đó, việc phân biệt rõ ràng giữa doanh thu và lợi nhuận không chỉ giúp trong việc quản lý nội bộ mà còn quan trọng trong giao tiếp với các bên liên quan bên ngoài và trong việc đảm bảo sự minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp.
Bản tiếng Anh – English Version
Liên hệ nếu quý khách cần tư vấn thêm: Ms Huyền Hotline/Zalo – 094 719 2091
Email: pham.thi.thu.huyen@manaboxvn.jp.
_______________
Gia nhập Manabox từ 2017 và hiện đang đảm nhận vai trò làm Giám đốc vận hành, với mong muốn chia sẻ kiến thức của bản thân, Việt Anh sẽ cung cấp những bài viết chất lượng nhất đến độc giả cả về phương diện tình huống thực tiễn và cả góc độ quy định pháp lý.