Ví dụ hợp nhất báo cáo tài chính đơn giản

Hợp nhất báo cáo tài chính liên quan đến việc kết hợp các báo cáo tài chính của công ty mẹ và công ty con. Dưới đây là bản tóm tắt các bước để hợp nhất báo cáo tài chính khi công ty mẹ mua công ty con:

1. Xác định Ngày Mua Bán: Xác định chính xác ngày mà công ty mẹ đã có quyền kiểm soát đối với công ty con

2. Kế toán Mua Bán:

   • Nhận diện Tài sản và Nợ phải trả: Ghi nhận tất cả tài sản và nợ phải trả có thể nhận diện của công ty con với giá trị hợp lý vào ngày mua bán.
   • Tính Lợi thế thương mại (Goodwill) hoặc Lãi từ Mua Rẻ (Bargain on Purchase): Goodwill phát sinh nếu giá mua vượt quá giá trị hợp lý của tài sản ròng có thể nhận diện. Lợi nhuận từ mua rẻ xảy ra nếu giá mua thấp hơn giá trị hợp lý của tài sản ròng

3. Loại bỏ Khoản Đầu tư vào Công ty Con: Loại bỏ tài khoản ‘đầu tư vào công ty con’ trên sổ sách của công ty mẹ và các tài khoản vốn của công ty con trên sổ sách của nó.

4. Điều chỉnh Giá Trị Hợp Lý: Điều chỉnh các tài sản và nợ phải trả của công ty con để phản ánh giá trị hợp lý của chúng tại ngày mua bán. Những điều chỉnh này có thể dẫn đến tăng chi phí khấu hao hoặc hao mòn trong các kỳ tiếp theo.

5. Loại bỏ Các Số Dư và Giao Dịch Nội Bộ:

   • Các khoản Phải thu và Phải trả Nội bộ: Loại bỏ tất cả các số dư phát sinh từ các giao dịch giữa công ty mẹ và công ty con.
   • Lợi nhuận Nội bộ: Loại bỏ lợi nhuận/thua lỗ phát sinh từ các giao dịch nội bộ được tính vào hàng tồn kho hoặc tài sản cố định.

6. Hợp nhất: Kết hợp các tài sản, nợ phải trả, thu nhập, chi phí và dòng tiền điều chỉnh của công ty con với của công ty mẹ, bao gồm việc cộng dồn từng khoản tương ứng trong báo cáo tài chính của cả hai công ty

7. Tính lợi ích của Cổ đông Không Kiểm soát (NCI):

   • Tính NCI tại Thời điểm Mua: Nếu công ty mẹ không sở hữu 100% công ty con, tính phần lợi ích của cổ đông không kiểm soát đối với tài sản ròng của công ty con tại ngày mua.
   • NCI trong Lợi nhuận sau Mua: Bao gồm phần lợi nhuận của cổ đông không kiểm soát đối với lợi nhuận hoặc thua lỗ của công ty con trong báo cáo tài chính hợp nhất.

8. Lập Báo cáo Tài chính Hợp nhất: Trình bày bảng cân đối kế toán hợp nhất, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ như thể tập đoàn là một thực thể kinh tế duy nhất. Điều này bao gồm việc tiết lộ các lợi ích của cổ đông không kiểm soát trong các phần vốn và lợi nhuận hoặc thua lỗ của báo cáo tài chính hợp nhất.

9. Điều chỉnh Hợp nhất trong các Kỳ sau: Trong các kỳ tiếp theo, cập nhật các mục nhập hợp nhất cho các thay đổi do các giao dịch giữa các công ty, thay đổi trong tỷ lệ sở hữu công ty con, và nhận diện hoặc thực hiện các nghĩa vụ hoặc tài sản thuế hoãn lại.

Quy trình này đảm bảo rằng báo cáo tài chính trình bày một cái nhìn minh bạch và toàn diện về tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động của toàn bộ nhóm công ty như một thực thể kinh tế đơn nhất.

Ví dụ 1: Không có cổ đông không kiểm soát

Giả sử công ty mẹ (Parent Co) mua lại công ty con (Subsidiary Co) với các thông số tài chính như sau để minh họa quá trình hợp nhất báo cáo tài chính. Thông tin ban đầu:

• Giá mua công ty con: 100 triệu USD

• Tài sản ròng có thể nhận diện của công ty con (tại thời điểm mua): 90 triệu USD

• Công ty mẹ sở hữu 100% công ty con

Bước 1: Xác định Ngày Mua Bán: Ngày mua bán: 1/1/2023

Bước 2: Kế toán Mua Bán:

• Giá trị tài sản ròng công ty con:

  • Tài sản: 150 triệu USD

  • Nợ phải trả: 60 triệu USD

  • Tài sản ròng (150 – 60): 90 triệu USD

• Lợi thế thương mại Goodwill: 100 triệu (giá mua) – 90 triệu (tài sản ròng) = 10 triệu USD

Bước 3: Loại bỏ Khoản Đầu tư vào Công ty Con: Khoản đầu tư vào công ty con trên sổ sách công ty mẹ: 100 triệu USD được loại bỏ

Bước 4: Điều chỉnh Giá Trị Hợp Lý: Giả sử không có điều chỉnh giá trị hợp lý cần thiết

Bước 5: Loại bỏ Các Số Dư và Giao Dịch Nội Bộ: Các giao dịch nội bộ: Giả sử có 10 triệu USD hàng tồn kho từ công ty con sang công ty mẹ, cần loại bỏ khi hợp nhất.

Bước 6: Hợp nhất

• Tài sản:

  • Công ty mẹ: 300 triệu USD

  • Công ty con: 150 triệu USD

  • Tổng tài sản hợp nhất: 300 + 150 = 450 triệu USD

• Nợ phải trả:

  • Công ty mẹ: 100 triệu USD

  • Công ty con: 60 triệu USD

  • Tổng nợ hợp nhất: 100 + 60 = 160 triệu USD

Bước 7: Non-controlling Interest (NCI)

• Không áp dụng vì công ty mẹ sở hữu 100% công ty con.

Bước 8: Lập Báo cáo Tài chính Hợp nhất

• Vốn chủ sở hữu hợp nhất:

  • Vốn góp và lợi ích chủ sở hữu của công ty mẹ: 200 triệu USD

  • Goodwill: 10 triệu USD

  • Tổng vốn chủ sở hữu hợp nhất: 200 + 10 = 210 triệu USD

Bước 9: Điều chỉnh Hợp nhất trong các Kỳ sau

• Giả sử trong năm tiếp theo, công ty con tạo ra lợi nhuận 5 triệu USD, điều này cần được thêm vào lợi nhuận hợp nhất.

Bằng cách này, bảng cân đối kế toán hợp nhất cuối cùng sẽ phản ánh tình hình tài chính tổng hợp của cả tập đoàn, đồng thời bảo đảm tính minh bạch và đầy đủ thông tin.

Ví dụ 2: Có cổ đông không kiểm soát